gorno-altay özerk sovyet sosyalist cumhuriyeti ne demek?

Gorno-Altay Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti (), Sovyetler Birliği'nin özerk bir cumhuriyetidir.¹ 1 Haziran 1922 tarihinde Oyrot Özerk Bölgesi olarak kurulmuş, 7 Ocak 1948 tarihinde Gorno-Altay Özerk Oblastı olmuştur. 25 Ekim 1990 tarihinde Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyetliğine yükseltilmiş ve 3 Temmuz 1991 tarihinde Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti olarak ilan edilmiştir.² 31 Mart 1992 tarihinde Altay Cumhuriyeti olmuştur. Başkenti Gorno-Altaysk şehridir.³ Tarım, ahalinin büyük çoğunluğunun ana uğraşıdır.⁴ Modern Altay Cumhuriyeti, Gorno-Altay ÖSSC gibi Çin ile uluslararası sınırı paylaşmaktadır.

Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ve bazı diğer Sovyet Cumhuriyetleri, milliyet ya da dile göre sınırları çizilmiş idari alt bölümler içeriyordu. Böyle üç çeşit alt bölüm vardı: yirmi tane özerk cumhuriyet, sekiz özerk oblast ve on tane özerk okruga.⁵

Tarih

Komünistler 1917 yılında gücü ele geçirdiler. 1922 yılından 1947 yılına kadar Gorno-Altay, Oyrot Özerk Oblastı ismini aldı. 1948 yılında adı Gorno-Altay Özerk Oblastı, 1990 yılında ise Gorno-Altay Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti oldu. 3 Temmuz 1991 tarihinde Gorno-Altay Cumhuriyeti ve 31 Mart 1992 tarihinde ise Altay Cumhuriyeti ismini aldı. Şimdi Rusya Federasyonu içinde federal yapılanmasının bir parçasıdır.⁶

Bölge 1922 yılında Oyrot Özerk Oblastı olduğunda, başkentine başlangıçta Ulala denilmekteydi. 1928 yılında Ulala'nın ismi Oyrot-Tura oldu. Fakat 1948 yılında devlet bölgenin adını Gorno-Altay Özerk Oblastı olarak değiştirdiğinde Ulala'nın adı tekrar değişti ve bu sefer Gorno-Altaysk oldu.⁷

Eğitim

Gorno-Altay Devlet Üniversitesi⁸ 1949 yılında 10 öğretmen ile kurulmuştur. 1993 yılında klasik bir üniversite olmuştur.⁹

Nüfus

Etnik gruplar

1989 nüfus sayımına göre Gorno-Altay nüfusunun % 60,4'ünü oluştururlarken, Altaylar % 33.5'ini, Kazaklar % 5.6'sını, kalan gruplar ise toplam nüfusta % 5'ten daha az yer tutuyorlardı. 2002 nüfus sayımına göre ise etnik Altaylar önemli ölçüde artmıştır.

	1989 nüfus sayımı	2002 nüfus sayımı10
Altaylar	59,130 (31.0%)	67,745 (33.5%)
Ruslar	115,188 (60.4%)	116,510 (57.4%)
Kazaklar	10,692 (5.6%)	12,108 (6.0%)
Diğer	5,821 (3.1%)	6,443 (3.2%)

Din

Bazı Altaylılar Hristiyan olmuşlardır fakat 1904 yılında yeni bir din Burhancılık ("Ak Yang"), yerli Altay ahalisi arasında yayılmıştır.¹¹ Burhancılık, Rus karşıtlığını artırmış ve sonunda 1930'larda Komünist Parti tarafından yasaklanmıştır.¹²

Hükümet

Bu tablo, Gorno-Altay'ın ÖSSC olduğu dönemde başkanlarını içerir.

Pozisyon	Dönem	Kişi
Gorno-Altay Komünist Parti Birinci Sekreteri	1990–1991	Valery Chaptynov
Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanı	1990–1991	Valery Chaptynov
İcra Komitesi Başkanı	1990–1992	Vladimir Petrov

Kaynakça

Orijinal kaynak: gorno-altay özerk sovyet sosyalist cumhuriyeti. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩
2. ↩
3. ↩
4. ↩
5. ↩
6. ↩
7. ↩
8. ↩
9. ↩
10. ↩
11. ↩
12. ↩

Kategoriler